Het leven in Mali

De familie: Jeremy

Het hoofd van het gezin is zeer duidelijk Jeremy, een Amerikaan. Hij regelt de gasten en de muzieklessen - regelt ceremoniele dingen zoals bruiloften waar de muzikanten moeten spelen en waar wij mee naar toe mogen. De opvoedende taak is duidelijk voor de moeder Tewah zij komt oorspronkelijk uit Sierra Leone waarvandaan zij is gevlucht in 1990 tijdens de oorlog. Zij is verantwoordelijk voor de grote lijnen van het eten: zij doet de boodschappen en maakt de groenten schoon n verwerkt ze tot het in de pan kan. Zij is sinds gisteravond in de ban van scoubidou-vlechten. Dus een klein deel van onze grote voorraad ligt nu hier inclusief een voorbeeldenboek.

De kinderen

De oudste Isaiah is net 7 en de jongste Abdoulaye is 4 Spelen al vanaf hun 10 maanden djembe maar de oudste speelt graag terwijl de jongste zijn tijd toch liever doorbrengt in de zandbak en met voetballen. Hij speelt en danst als niemand kijkt. Om 8 uur 's morgens gaan ze naar school maar gisteren werden ze om 11 u thuisgebracht: de oudste was verkouden en dan moet de ander ook mee. De rest van de dag spelen ze op de binnenplaats met alle kinderen die aan komen lopen maar vooral met 2 prachtige zwarte buurjongetjes. Zij zijn geboren in Amerika en spreken dus Engels thuis - met de andere kinderen de inheemse taal Bamara en de officiele voertaal Frans.

De gasten

Er woont tot eind dec. een Amerikaanse die thuis Afrikaanse danslessen geeft en hier nog wat nieuwe dansen wil leren en ook nog af en toe djembeles neemt. Dan Karin een Duitse die thuis les geeft maar nu door Afrika trekt en binnenkort naar Burkina Faso gaat omdat ze het liefst met Adama Drame zou willen spelen. Zij oefent de hele dag vanaf bladpapier. Er komt binnenkort nog een Australier en een Engelsman.

De aanloop

De hele dag spelen hier 2 schattige zwarte kindertjes uit de buurt en eten (natuurlijk) mee als de kinderen moeten eten.Als de poort niet op slot is en er wordt muziek gespeeld dan verschijnen vele hoofden (groot en klein) over de poort en door een gat.

Muzikanten:

De 72 jarige Sega Cisse djembeleraar komt elke dag om les te geven. Hij doet dat pas een jaar maar speelt al zijn hele leven djembe op de traditionele Malinese manier. Ook speelt hij bij de danslessen. Hij woont in de stad bij zijn 2e vrouw als hij moet lesgeven en als hij vrij is woont hij op zijn (pinda)boerderij op 3 uur rijden bij zijn 1e vrouw.

De dansleraar:

we kennen hem al van het vliegveld maar dat wisten we toen nog niet. Hij komt elke dag om les te geven en verder een groot deel van de dag hier rond te hangen want het is hier de zoete inval om de haverklap gaat de poort open en verschijnt er weer iemand op zijn brommertje: een djembespeler – nog een – en nog een. Een man die de oudste bijles rekenen en Frans geeft – een leraar van een school etc.Af en toe weten we niet wie we allemaal al een keer gezien hebben maar de gewoonte is toch om elke dag iedereen de hand te schudden (net als de Fransen want Mali was ooit een Franse kolonie) Maar: geef nooit iemand 's morgens een hand voor je zelf je gezicht en je handen hebt gereinigd. Grote belediging als je dat wel doet

Het eten

Het ontbijt bestaat uit koffie en stokbrood met boter (net Frankrijk dus). Voor de lunch staat er om 1 uur op de grond in de kamer een hele grote platte schaal met eten en eromheen lepels. Dat is een Amerikaans compromis want je hoort eigenlijk met je rechterhand te eten. In de kamer eet Jeremy met ons, de gasten. Wat wij niet opeten wordt in hapklare brokken gemaakt en wordt op het terras op de grond gezet voor de eigen kinderen en voor de kinderen die er toevallig rondlopen. Geen idee wanneer de moeder eet met de huishoudelijke hulp (een meisje vn rond de 16-17?), daar ben ik nog niet achter. Vrijdag waren hier een aantal djembespelers die hier moesten verzamelen omdat ze moesten spelen op een bruiloftsfeest en ook zij kregen een schaal eten op het terras. Kortom: iedereen weet hier zijn plaats in de rangorde. Ditzelfde ritueel herhaalt zich dan tussen 7 uur en half 8 nadat iedereen, inclusief de kinderen heerlijk een koude douche hebben genomen in een ommuurd deel van de tuin en als het al donker is (na half 7) brandt daar een kaarsje.

Wat hebben we zoal tot nu toe (echt heerlijk) gegeten: Rijst met stukken wortel en andere groenten erdoor met rundvlees met pindasaus van de pinda's afkomstig van de djembeleraar/pindaboer. vegetarische couscous met veel groenten erdoor. Rijst met spinazie en rundvlees met heerlijke kruiden overal doorheen. Frietjes met stukken kip in een heerlijke uiensaus.

Dit is het leven binnen de muren van het huis en de tuin. Volgend verslag gaat over het leven buiten.Hier krijg je een ware cultuurschok over je heen.

De straat

Je weet niet wat je ziet als je hier de poort uitloopt. Deze straat heeft, zoals bijna alle straten, geen verharding, laat staan asfalt. Het regenseizoen is over dus alles is zeer droog en dus zeer stoffig. Wel staat er op de hoek een bord dat er sinds 2007 een soort afwateringssysteem (lees: goot) is aangelegd om het overtollige water weg te laten lopen. Dit zou mogelijk kunnen zijn als niet iedereen dit ook gebruikt als vuilnisvat. Er ligt van alles in want ik geloof niet dat hier de vuilniswagen langs komt. Heel veel mensen doen aan de rand van deze goot ook hun was. Op een bepaald punt in de straat zit een meisje met een waterslang. Zij vult (tegen betaling?) de teilen waar in gewassen wordt. Langs de huizenkant is ongeveer een meter breed een soort stoep – dan het riool met bij elke poort een oversteekgedeelte – en dan de straat. De straat is tevens ook werkplaats voor allerlei bedrijfjes. Hier in de buurt worden heel veel auto's gemaakt of gesloopt – onderdelen worden verkocht etc. daarnaast verkoopt weer iemand telefoonkaarten – de volgende sigaretten – de volgende halve litertjes benzine voor de duizenden brommertjes die hier rijden. Op het stoepje ook vaak een paar gaten en soms een echte koe. Aan het einde van de straat is een verharde weg die naar de hoofdweg gaat. Dat is eigenlijk de grote weg ook die door het land loopt. Die weg oversteken is een overlevingstocht: voorrang verlenen aan een voetganger hoort niet, want waarvoor dienen anders die duizenden groene busjes (vaak zonder ramen en zijdeur) die dienen als openbaar vervoer door de stad. We staan samen te beraden na welke auto of brommer we gaan rennen voor ons leven om halverwege de weg te komen op een mini-tussenberm en dan gaan we voor het 2e deel. Als je trouwens op de “stoep” loopt met het verkeer mee denkt ook gelijk elk groen busje dat je op vervoer wacht en toetert dus iedereen om je mee te kunnen nemen. We zijn er nog niet achter wat dat vervoer kost want we wandelen geregeld samen een stuk om indrukken op te doen en als we ergens heen gaan met Jeremy en de rest nemen we een taxi. Een ritje kost je ongeveer 1000 CFA overdag en 1500 als het donker is: 625 CFA = ongeveer 1 € (wij rekenen 2000 CFA = 3 €)

Alles maar dan ook alles gebeurt op straat, geen wonder ook met dit klimaat. Alle handel is op straat. Winkels bestaan bijna niet. Een plankje en je hebt iets om je waar uit te stallen. We zitten hier bijna net als thuis want hier vlakbij aan de hoofdweg is een echte meubelboulevard (Piet Klerkx). Langs de weg allemaal bankstellen – plastic stoelen (mogen nat worden) – wiegjes met klamboenet eroverheen etc. etc. en dan ineens een stukje grond waar iemand een moestuin bijhoudt – aan de overkant een tuincentrum met allerlei stekjes en dan weer ineens een deel met een echte geitenmarkt en mensen met karren hooi – karton etc. etc. Je kijkt je ogen uit en wilt alles fotograferen.

Voor Bruiloft

Vrijdag moest Jeremy met een aantal djembespelers de feestvreugde op gaan voeren met muziek bij een voor-feest van een bruiloft en wij mochten mee om het mee te maken. Zondag is blijkbaar het echte feest. Op de binnenplaats van een woning ging het gebeuren. Hier woonden duidelijk niet de armsten. Het was een feest alleen voor de vrouwen en die verschenen een voor een in hun prachtige kledij en hoofddeksels. Wat er precies gebeurde was ons niet steeds even duidelijk maar er werd veel gezongen door steeds een andere vrouw en volgens Jeremy was steeds steeds een klein stukje levensloop o.i.d. Dan werd er weer even gedanst en dan ging het zongen weer door. De muzikanten gingen ook steeds langs een feestvierder voor een mini-serenade en de bedoeling is dan dat je geld schenkt (briefjes natuurlijk) aan de spelers die zo een extra zakcentje bijverdienen.

We hebben een heleboel prachtige vrouwen gezien en ook kinderen maar de bruid was in geen velden of wegen te bekennen. Die schijnt op het grote feest zondag ook maar heel even langs te komen met de bruidegom om dan weer gelijk te vertrekken. Mannen hebben we overigens helemaal geen gezien, waarschijnlijk hebben zij hun eigen feestje. De enige mannen waren de muzikanten en de cameraman die een reportage van het feest maakt.

Vrijdagavond zouden we in het Frans cultureel centrum naar een ngoni concert gaan van een beroemde Malinese muzikant maar daar aangekomen was het uitverkocht. Dan ons maar eerst even vermaken met de straatverkopers en halskettingen kopen en dan in de taxi naar het cafe-restaurent van het hippodrome. Daar was in de tuin (heerlijke temperatuur) live-muziek en nog mooi ook. Entree kostte wel 1000 CFA (= 1,5 €) en een grote fles bier 1500 CFA. Het goedkoopste alcoholische drankje is hier Pastis met een flesje mineraalwater erbij. Dat kost je per (flinke) borrel slechts 1000 CFA en we zaten lang niet op de goedkoopste plaats in de stad.

Wordt vervolgd